Nüfus Kayıtları Açıklandı: Kiminin Soyadı ‘Demir’, Kiminin Kaderi ‘Yılmaz’!

Türkiye – Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verileri, ülkenin isim ve soyadı repertuarını adeta bir komedi senaryosuna çevirdi. Verilere göre, Türkiye’de her 10 erkekten 3’ü Mehmet, Mustafa veya Ahmet; her 5 kadından 1’i ise Ayşe, Fatma veya Emine olarak kayıtlı. Soyadları söz konusu olduğunda ise durum daha da renkli: Yılmaz’ların sayısı neredeyse İzmir nüfusuna, Kaya’ların heybeti ise Toros Dağları’na rakip!

"İsimlerde Tekdüzelik, Soyadlarında Yaratıcılık"

ADNKS’nin açıkladığı veriler, Türkiye’nin isim konusunda ne kadar “gelenekçi”, soyadı konusunda ise ne kadar “yaratıcı” olduğunu gözler önüne serdi. Örneğin, Mehmet ismiyle doğanların sayısı 2.5 milyonu aşarken, Ayşe’ler nüfusun %4’ünü tek başına temsil ediyor. Uzmanlar, “Bu isimlerin popülerliği, dedelerin ve ninelerin torunları üzerindeki ısrarıyla açıklanabilir” yorumunu yapıyor.

Soyadı Liginde Yılmaz’lar Lider, Şahin’ler Golcü!

Soyadı dağılımı ise tam bir “kelime oyunu” şöleni sunuyor. Yılmaz (1.5 milyon+), Kaya (1.2 milyon), Demir (900 bin), Şahin (850 bin) ve Çelik (800 bin) ilk beşi zorluyor. Listede dikkat çeken diğer isimler arasında Aslan’ların cesareti, Koç’ların gücü ve Öztürk’lerin vatanseverliği öne çıkıyor. Bir vatandaş, “Soyadım ‘Yıldız’, ama okulda hep ‘Yıldız’ soyadlı 3 kişi daha vardı, kimse kimin kim olduğunu bilmezdi” diyerek durumu özetliyor.

Bölgesel İsimler: Doğu’da ‘Recep’, Batı’da ‘Ege’ Modası

Veriler, bölgelere göre isim tercihlerinde de farklılıklar olduğunu gösteriyor. Doğu Anadolu’da Recep, Hasan ve Hüseyin; Ege’de ise Ege, Alp ve Deniz isimleri öne çıkıyor. Karadeniz’de Dursun ve Gülay’ın, Güneydoğu’da Mehmet Ali ve Zeynep’in baskın olduğu belirtiliyor. İstanbul’da ise durum “global”: Mia, Lina ve Aras gibi isimler, nüfus kayıtlarında hızla tırmanıyor.

Soyadı Çeşitliliği: ‘Kocaağa’dan ‘Uzunyılan’a Türkiye’nin Renkli Mirası

Soyadı kanununun 1934’teki getirdiği yenilikler, bugün bile gülümseten sonuçlar doğuruyor. Kocaağa (büyük ağa), Uzunyılan (uzun yılan), Çıtak (cesur), Şimşek (hızlı) gibi soyadları, atalardan miras kalan mizahi anlamlar taşıyor. Bir vatandaş, “Soyadım ‘Deli’, her randevuda ‘Gerçekten mi?’ sorusuyla karşılaşıyorum” diye şikayet ederken, Ölmez soyadlı bir başkası, “Soyadım ölümsüz, ama ben ölümlüyüm” esprisi yapıyor.

Sonuç: İsimler Geleneğe, Soyadları Mizaha Bağlı!

ADNKS verileri, Türkiye’nin isimlerde tutucu, soyadlarında ise yaratıcı olduğunu kanıtlıyor. Uzmanlar, “Önümüzdeki 50 yılda Mehmet’lerin tahtını Aras veya Mira’nın alıp alamayacağını merakla bekliyoruz” derken, vatandaşlar sosyal medyadan “#SoyadımBenimKaderim” etiketiyle hikayelerini paylaşıyor.